---

21.05.2020r.

kartkówka do pobrania

---

14.05.2020r.

Temat: Paprotniki. Str.121

1.  Paprotniki to  grupa roślin lądowych, do której zalicza się paprocie, skrzypy i widłaki.
2. Gdzie żyją paprotniki? -Organizmy te  występują w strefie umiarkowanej, gdzie są składnikiem runa leśnego i podszytu. Można je także spotkać na bagnach, łąkach i polach. Nieliczne z nich żyją w zbiornikach wodnych. Największą różnorodność wykazują jednak w ciepłych i wilgotnych lasach tropikalnych. Wiele gatunków paprotników egzotycznych hodowanych jest jako rośliny ozdobne w ogrodach i mieszkaniach.
3. Jak są zbudowane? – str.122-123Paprotniki są wieloletnimi, niezbyt dużymi roślinami, które osiągają jednak większe rozmiary niż mchy. Jest to możliwe między innymi dzięki wytworzeniu tkanek przewodzących, ułatwiających transport substancji odżywczych i wody na duże odległości, oraz tkanek wzmacniających, usztywniających wzniesiony pęd i chroniących go przed uszkodzeniami, np. złamaniem przez wiatr. Z tego powodu określa się je mianem roślin naczyniowych. Paprotniki są również organowcami- czyli posiadają korzenie, łodygi i liście. Ich łodygi przybierają często formę podziemnego kłącza, które pełni funkcję spichrzową. Dzięki niemu rośliny po utracie liści mogą przetrwać zimę pod ziemią, a wiosną wykorzystać zmagazynowane substancje odżywcze do wytworzenia nowych nadziemnych organów. Paprotniki są organowcami i roślinami zarodnikowymi. Nie wytwarzają kwiatów i owoców. Korzenie paprotników wyrastają z kłącza w postaci krótkich, gęstych wiązek. Ich zadaniem jest umocowanie rośliny w podłożu oraz pobieranie wody wraz z solami mineralnymi. Liście mogą mieć różne kształty, od niepozornych, łuskowatych, po duże i rozłożyste, przypominające postrzępione pióra. Pełnią one dwojaką rolę: produkują substancje odżywcze w procesie fotosyntezy oraz wytwarzają zarodniki służące do rozmnażania bezpłciowego.

 

4. A jak się rozmnażają paprotniki? – w ich cyklu życiowym zachodzi przemiana pokoleń. Pokoleniem dominującym jest sporofit (duża roślina). Natomiast gametofit zwany inaczej przedroślem jest bardzo mały, czasami zbudowany kilku komórek. Paprotniki rozmnażają się płciowo, podobnie jak u mszaków,  zapłodnienie uzależnione jest od obecności wody.str.124

UWAGA!

Paprotniki to starsi „kuzyni” roślin kwiatowych. Ich osiągnięciem ewolucyjnym było wytworzenie tkanek oraz trzech organów: korzeni, liści i łodyg. Taka budowa pozwoliła im opanować środowisko lądowe i dominować na nim, dopóki nie pojawiły się jeszcze lepiej przystosowane do środowiska rośliny kwiatowe. Około 400 mln lat temu w panującym wówczas wilgotnym i ciepłym klimacie paprocie, skrzypy i widłaki mogły doskonale rozwijać się i osiągać olbrzymie rozmiary. Ich wysokość dochodziła do 30 m. Po obumarciu szczątki tych roślin, bez dostępu do tlenu, przykryte mułem i zasypane piaskiem powoli ulegały rozkładowi, formując najpierw pokłady torfu, a potem węgiel brunatny i w końcu węgiel kamienny. W złożach wydobywanego dziś węgla zachowały się liczne odciski i skamieniałości roślin.

ZADANIE

Które z roślin umieszczonych na zdjęciach na str.126-128 posiadają właściwości lecznicze? Jakie jest ich działanie?

Poszukaj informacji, zapisz i wyślij. Zadanie jest na + lub -.

W razie pytań piszcie. Przypominam e-maila   bea94@onet.pl

---

30.04.2020r.

Kochani uczniowie kl. V witam Was na kolejnej lekcji biologii.  Dzisiaj biologia na wesoło!

Utrwalimy sobie niektóre wiadomości o budowie komórki .Temat jest w podręczniku na str.31. Skorzystajcie z ilustracji na tej stronie. Uzupełnijcie tekst.

1.Napełniony wodą woreczek foliowy przypomina mi strukturę komórki zwaną……………………….

2.Ziarenka fasoli przypominają mi struktury komórki zwane………………………………………………………

3.Ziarenka pieprzu wyglądają jak elementy komórki, który nazywają się…………………………………….

4.Dwa połączone ze sobą cedzaki (sitka) do przecedzania przypominają  wyglądem najważniejszy element komórki zwany…………………………………………. Jaką rolę pełni ten element?

5. Cytrynowa galaretka przypomina element komórki zwany…………………………………………………….

 Miłej zabawy!

---

23.04.2020r.

Tkanki i organy roślinne-powtórzenie kl.V

Po skończonym dziale IV, robimy powtórzenie .Zróbcie zadania w zeszycie ćwiczeń str.77-78  w ten sposób utrwalicie sobie zdobyte wiadomości. Zadań nie musicie mi wysyłać.

 Oprócz tego zrobicie  obserwację kiełkowania nasionka fasoli.  Do  małego słoiczka lub szklanki nalejcie  wody, górę słoiczka owińcie gazą. Gaza ma być lekko zanurzona w wodzie. Na wilgotną gazę połóżcie dwa nasionka fasoli. Woda będzie spływała po bandażu , dlatego pod słoiczek postawcie jakąś podstawkę. Wodę trzeba uzupełniać codziennie. Czasami nasionko może zacząć gnić z nadmiaru wody, wtedy dajcie inne. Codziennie będziecie obserwowali wasze doświadczenie. Jak wiecie już z wcześniejszych lekcji, każde doświadczenie lub obserwacja musi być udokumentowane. Dlatego,  też będziecie zapisywali wasze spostrzeżenia. Myślę, że co dwa dni będziecie pisali co zauważyliście w waszym doświadczeniu. Żeby było wam łatwiej opiszę teraz kolejne etapy kiełkowania nasion. Dopasujecie te etapy do kolejnych dni (czyli zapisujecie, którego dnia pojawiły się kolejne fazy).      

Chciałabym zobaczyć:  zdjęcie  waszej roślinki , zapis doświadczenia i odpowiedź na pytanie  Od której fazy kiełkowania roślina może przeprowadzać fotosyntezę?  Ocena za doświadczenie jest wagi 3. Jest to forma sprawdzianu z tego działu. Myślę, że dwa tygodnie na wykonanie zadania wystarczy. Jeżeli będą problemy to piszcie, jeżeli trzeba więcej czasu to  wydłużymy termin.

I faza kiełkowania-  nasionko intensywnie pobiera wodę i pęcznieje,

II faza -  pęka łupinka nasienna i jako pierwszy wydostaje się na zewnątrz korzeń zarodkowy,

III faza  - pojawia się łodyżka i liście zarodkowe(zwane też liścieniami),

Czynnikami, które wpływają na kiełkowanie nasion są: temperatura, woda, tlen, światło i sole mineralne.

 Życzę powodzenia młodzi naukowcy!  Mam nadzieję, że doświadczenie wyjdzie dobrze, będziecie z siebie dumni . No i ja też będę dumna, że mam takie fajne dzieciaki na biologii.

---

16.04.2020r.

Temat : Liść- wytwórnia pokarmu.   Kl.V              

1.Budowa wewnętrzna liścia( w środku),  str. 107 obrazek na dole
- skórka górna (brak aparatów szparkowych), pokryta kutykulą(warstwą  nieprzepuszczalną  ani dla gazów ani dla cieczy)
- miękisz palisadowy, dużo ciałek zieleni(chloroplasty a w nich chlorofil) miejsce fotosyntezy
- miękisz gąbczasty, komórki owalne, , miejsce oddychania
- wiązki przewodzące( łyko i drewno,które przewodzą wodę z solami mineralnymi oraz  produkty fotosyntezy
- skórka dolna -  a w niej aparaty szparkowe(miejsce wyparowywania wody z liści)

2. Budowa zewnętrzna liścia: nasada liścia, ogonek, blaszka liścia (str.106 w podręczniku)

3. Rola liścia
- przeprowadzanie fotosyntezy (m. palisadowy)
- oddychanie - respiracja -to wymiana tlenu i dwutlenku węgla między liściem, a atmosferą (m. gąbczasty)
- wyparowywanie wody = transpiracja (skórka dolna liścia)

4.Rodzaje liści:

Kształt liścia jest  charakterystyczny dla poszczególnych gatunków. Zdarza się jednak nierzadko, że na tej samej roślinie występują liście różnego kształtu.

Kształty blaszek liści pojedynczych: a. szpilkowy, b. igiełkowaty, c. równowąski, d. lancetowaty, e. owalnie lancetowaty, f. jajowaty, g. spiczasto-jajowaty, h. odwrotnie jajowaty, i. łopatkowaty, j. eliptyczny, k. okrągły, l. nerkowaty, m. odwrotnie sercowaty, n. sercowaty, o. romboidalny, p. pierzastowrębny, r. oszczepowaty, s. strzałkowaty, t. trójkątny

Kształty blaszek liści złożonych: a. liść trójlistkowy, b. dłoniasto złożony, c. wachlarzowatopalczasty, d. parzystopierzasty, e. nieparzystopierzasty z wąsami, f. podwójnie nieparzystopierzasty.

5.Przekształcenia liści  (str.108-109)

---

02.04.2020r.

Kochani uczniowie kl. V witam Was na kolejnej lekcji biologii. Dzisiaj biologia na wesoło!
Utrwalimy sobie niektóre wiadomości o budowie komórki .Temat jest w podręczniku na str.31. Skorzystajcie z ilustracji na tej stronie. Uzupełnijcie tekst.
1.Napełniony wodą woreczek foliowy przypomina mi strukturę komórki zwaną.
2.Ziarenka fasoli przypominają mi struktury komórki zwane
3.Ziarenka pieprzu wyglądają jak elementy komórki, który nazywają się.
4.Dwa połączone ze sobą cedzaki (sitka) do przecedzania przypominają wyglądem najważniejszy element komórki zwany. Jaką rolę pełni ten element?
5. Cytrynowa galaretka przypomina element komórki zwany.
Miłej zabawy!

---